[Top]

Elektronisch zoeken

 

De elektronische zoekmogelijkheden via Internet, ook op het gebied van de neerlandistiek, nemen met de dag toe. Het is dientengevolge ondoenlijk hieromtrent bijdetijdse informatie te verstrekken. Bovendien kan het elektronisch zoeken voorlopig weinig systematisch gebeuren door het niet erg gestructureerde aanbod van allerlei diensten en bestanden. Het kan gebeuren als aanvulling op de via BIZON geboden systematische zoekwegen voor de objectieve en subjectieve bibliografie.

Via Internet is het mogelijk wereldwijd bibliotheek- en antiquariaatscatalogi te raadplegen, gedigitaliseerde primaire teksten op te halen, encyclopedieën in te zien, abonnementen te nemen op elektronische tijdschriften, via discussielijsten in contact te komen met andere onderzoekers of e-mail te versturen.

De enige manier om op de hoogte te blijven, is zelf het Net op te gaan en goed de vakliteratuur op dit punt bij te houden. Voor de neerlandicus is in ieder geval een abonnement op het elektronische tijdschrift Neder-L een must.

De Nederlandse host-organisatie Pica stelt via het OBN (Open Bibliotheek Netwerk) de CC-Nederland en Regionale Centrale Catalogi, alsmede catalogi van een groot aantal buitenlandse bibliotheken en OLC (Online Contents) op Internet beschikbaar: http://www.pica.nl/ne/ (vervolgens klikken op: Open Bibliotheek Netwerk). 

PiCarta biedt via Pica (http://www.pica.nl/ne/, klikken op PiCarta) een geïntegreerde toegang met tal van zoekmogelijkheden tot een groot aantal afzonderlijke bestanden en systemen die zich in Nederlandse bibliotheken bevinden (http://www.pica.nl/ne/, klikken op OBN, alfabetische lijst van alle bestanden). Dat betekent toegang tot o.a. de ORS-bestanden BNTL, de STCN, GLIN (Grijze literatuur in Nederland), HinT (Historie in titels), ISTC (Incunable Short Title Catalogue) en CEN. Via PiCarta is ook WorldCat te bereiken, een centrale catalogus van 14.000 bibliotheken in 45 landen met ruim 44.000.000 verwijzingen naar boeken, tijdschriften, audiovisiueel materiaal, films, geluid, congresverslagen, kartografisch materiaal, websites, dissertaties enz. Over enige tijd zal via PiCarta ook EUCAT beschikbaar komen, de European Union Catalogue, die toegang biedt tot de belangrijkste Europese bibliotheekcollecties.

Speciaal voor wetenschappelijk onderzoek is door de Koninklijke Bibliotheek (KB) de Dutch Electronic Subject Service, DutchESS, in het leven geroepen: http://www.konbib.nl/dutchess.

DutchESS ontsluit een groot aantal diensten en documenten, zoals elektronische tijdschriften, bibliografieën, proefschriften, catalogi, rapporten, Internetgidsen, multimediale bestanden, tekstedities van boeken en kranten enz. Er kan gezocht worden op woorden, titels, auteurs, vakgebieden e.d.

Het Internet bestaat uit een verzameling van met elkaar verbonden computernetwerken (universiteiten, bedrijven) waartoe men met een pc, voorzien van een modem, toegang kan krijgen (met of zonder abonnement) via een Internetprovider (bijv. SURFNET waarbij o.a. alle Nederlandse universiteiten zijn aangesloten, of organisaties als NLnet, Planet Internet, XS4ALL, World Access). Veel grote wetenschappelijke databestanden zijn overigens niet gratis toegankelijk; ze kunnen alleen geraadpleegd worden via de collectieve abonnementen van grote bibliotheken of wetenschappelijke instellingen.

Het populairste onderdeel van Internet is tegenwoordig het World Wide Web (WWW), de opvolger van Gopher, dat het mogelijk maakt voor WWW-clients als Netscape en Internet Explorer via hypertext-links (gemarkeerde trefwoorden) naar allerlei samenhangende documenten te verwijzen (Hypertext Transfer Protocol: http).

Netscape en Internet Explorer bieden een aantal programma's met rubriekstoegangen (een soort gouden gidsen) zoals Altavista (http://www.altavista.com), Google (http://www.google.com), Vivísimo (http://www.vivisimo.com) of Oingo (http://www.oingo.com) van waaruit men verder kan browsen. Ook is het mogelijk meteen trefwoorden in te voeren.

[Top]

 

Neerlandistiek via Internet

Als u op zoek bent naar neerlandistische informatie op Internet is vanaf najaar 2000 de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (dbnl) een uitstekend uitgangspunt: http://www.dbnl.org. Deze website biedt zowel primaire als secundaire literatuur op het gebied van de Nederlandse taal- en letterkunde, alsook biografische informatie, portretten, topografica, geluid en afbeeldingen van handschriften en oude drukken. 

Digitale bibliotheken voor andere taalgebieden zijn:

Ook kunt u starten met de homepage Neerlandistiek van de Universiteitsbibliotheek Amsterdam: 

Deze homepage bevat een groot aantal doorverwijzingen naar interessante websites op het gebied van de Nederlandse taal en literatuur, ook naar een aantal van de hieronder genoemde.

Een aantal studierichtingen neerlandistiek of afdelingen daarvan heeft een eigen website:

Een ander startpunt voor onderzoek kan zijn: http://www.nic.surfnet.nl/nlmenu dat toegang biedt tot: /kunst.html/Literatuur.

Nederlandse literaire teksten waren ondergebracht in het Laurens Janszoon Costerhuis van De Digitale Stad: http://www.dds.nl/~ljkoster. In 2001 is het hele Costerhuis verhuisd naar: http://www.hum.uva.nl/dsp/ljc/. Gratis te downloaden literaire teksten (e-books) kunt u vinden op http://www.ebook.nl. Teksten uit de Middeleeuwen met moderne vertalingen zijn sinds 2002 beschikbaar op http://www.literatuurgeschiedenis.nl. 

Op http://literatuurlinks.net zijn duizenden (niet altijd werkende!) links te vinden op allerlei terreinen, ook naar bio-bibliografische gegevens van auteurs.

De pagina van Piet Wesselman op het Schrijversnet, De Nederlandse Letteren, biedt tal van literaire links in en buiten Nederland: http://www.schrijversnet.nl/dnl/index.html. Voor literaire evenementen en interessante sites kunt u ook terecht op http://www.letteren.net. 

Voor de alfa-onderzoeker biedt de site van de Koninklijke Bibliotheek interessante voorgeselecteerde mogelijkheden voor het raadplegen van elektronische secundaire bronnen: http://www.konbib.nl.

Met betrekking tot literatuuronderwijs kunt u raadplegen:

Voor de didactiek van het schoolvak Nederlands is er de site http://members.tripodnet.nl/HSN. 

Voor de Landelijke Vereniging van Neerlandici raadplege men http://www.lvvn.nl. 

[Top]

 

LITERATUUR:

Trefwoorden:

Agterberg, R. - dbnl - Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren - DutchESS - Gopher - Heusden, Barend van - Internet - Jong-Hofman, M.W. de - Looy, Jan van - Mourits, B. - Neder-L - Netscap - Niet, M. de - OBN - Pica - PiCarta - Sieverts, E.G. - Smolenaars, M. - Surfnet - Vaessens, Th. - Vanasten, Stéphanie - Wonderen, B. van - World Wide Web - WorldCat - WWW

[Top]